İş kazaları, maalesef iş hayatında sıkça karşılaşılan durumlardan biridir ve çalışanların bu durumda sahip oldukları hakları bilmeleri çok önemlidir. İş kazası geçiren işçiler, yaşadıkları maddi ve manevi zararı telafi etmek için çeşitli yasal haklara sahiptir.
İş Kazası Nedir?
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, iş kazasını şu şekilde açıklar:
"İşyerinde veya işin yürütülmesi nedeniyle meydana gelen, ölüme sebebiyet veren veya vücut bütünlüğünü ruhen ya da bedenen engelli hale getiren olay"
Bu tanıma göre, bir olayın iş kazası sayılabilmesi için şu koşulların bir arada bulunması gerekir:
Olayın iş yerinde veya işin yürütülmesi sırasında meydana gelmesi: İş kazası sadece iş yerinde değil, işin yürütülmesi sırasında iş yeri dışında meydana gelen olayları da kapsar. Örneğin, bir servis aracında meydana gelen kaza da iş kazası sayılabilir.
Olayın beklenmedik olması: İş kazaları genellikle önceden tahmin edilemeyen olaylardır.
Olayın çalışanı bedenen veya ruhen yaralaması veya ölüme sebep olması: İş kazası sonucunda sadece fiziksel yaralanmalar değil, psikolojik rahatsızlıklar da ortaya çıkabilir.
İş Kazası Geçiren İşçinin Hakları
Bir iş kazası meydana geldiğinde işçilerin sahip olduğu başlıca haklar şunlardır:
Sağlık Hizmeti Hakkı: İş kazası geçiren işçi, tedavi hakkına sahiptir ve tedavi masrafları işveren veya sosyal güvenlik kurumu tarafından karşılanır.
Geçici veya Sürekli İş Göremezlik Tazminatı: İş kazası sonucu iş göremez hale gelen işçilere, geçici veya kalıcı olarak iş göremezlik tazminatı ödenir. Bu tazminat, işçinin iş gücünde yaşadığı kaybı telafi etmeyi amaçlar.
Maluliyet Tazminatı: İş kazası sonucu işçinin sürekli bir sakatlık durumu oluşursa, kalıcı iş göremezlik veya maluliyet tazminatı talep etme hakkı bulunur.
Ölüm Durumunda Yakınlarının Hakları: İş kazası sonucunda işçinin hayatını kaybetmesi durumunda, yakınlarına ölüm tazminatı ve dul/yetim aylığı bağlanabileceği gibi ayrıca yakınları destekten yoksun kalma tazminatı ve manevi tazminat talebinde bulunabilirler.
İş Kazasında Tazminat Davası
İş kazası sonrası, mağdur olan işçi veya işçinin ölümü durumunda ailesi, yaşanan zararın tazmini için tazminat davası açma hakkına sahiptir. Bu davada talep edilebilecek tazminatlar şunlardır:
Maddi Tazminat: İşçinin geçici veya kalıcı iş göremezlik nedeniyle uğradığı gelir kaybını karşılamak amacıyla talep edilen tazminattır.
Destekten yoksun kalma tazminatı: İşçinin ölümü sonucu maddi, yakınlarının destek aldığı kişilerin bu desteği kaybetmesinden dolayı uğradıkları zararın karşılanması amacıyla talep edilen tazminat türüdür.
Manevi Tazminat: İş kazasının işçide veya ölümü halinde yakınlarında yarattığı psikolojik zarar veya yakınlarına verdiği duygusal zarar nedeniyle talep edilen tazminattır.
İş kazası tazminat davaları, hukuki bilgi ve deneyim gerektirir. İş kazası tazminat avukatı desteği, davanın en iyi şekilde yürütülmesini sağlar ve işçinin tüm haklarının korunmasında önemli bir rol oynar.
Tazminat Miktarı Nasıl Hesaplanır?
İş kazası tazminat miktarı, işçinin yaşadığı zarar, iş göremezlik derecesi, yaş ve kazancına bağlı olarak belirlenir. Tazminat miktarını etkileyen diğer unsurlar arasında işverenin ihmali veya kusur oranı da bulunur. Tazminat hesaplama işlemi, uzman bilirkişiler tarafından yapılmakta olup, bu süreçte iş kazası tazminat avukatı desteği almak büyük önem taşır.
İşverenin Sorumlulukları
İş kazalarında işverenin sorumluluğu, iş sağlığı ve güvenliği önlemlerine uygun hareket edip etmediği ile doğrudan ilişkilidir. İşverenler, çalışanların sağlığını ve güvenliğini sağlamakla yükümlüdür. Bu nedenle, işverenin ihmali veya kusuru durumunda, işçilerin tazminat hakkı doğar ve işveren, doğan zarardan sorumlu tutulabilir.
İş Kazası Sonrası İlk Adımlar
İş kazası geçirdiyseniz veya yakınınız bir iş kazası yaşadıysa, izlenmesi gereken adımlar şu şekildedir:
Kaza Bildirimi: İş kazası, en kısa sürede işveren tarafından SGK'ya bildirilmelidir. Bu bildirim süresi iş kazasının gerçekleştiği gün de dahil olmak üzere 3 iş günüdür.
Rapor ve Belgelerin Hazırlanması: İş kazası nedeniyle alınan sağlık raporları ve diğer belgeler, ileride açılacak davada delil olarak kullanılabilir.
Avukat Desteği Alınması: İş kazası sonrası tazminat ve hak talep süreçlerinde, alanında uzman bir avukattan destek almak, tüm hakların korunması açısından büyük avantaj sağlar.
Comments